• Онкологиялық аурудың өзі агрессиялық терапиямен бірге организмнің әлсіреуіне, иммунитеттің төмендеуіне және салмақтың төмендеуіне әкеледі.
• Онкологиялық аурумен ауыратын науқастардың 80%-ға жуығы нутритивті жеткіліксіздікке тап болады. *
• Пациенттердің 20%-ында кахексия өлімнің тікелей себебі болып табылады. **
• Тамақтанудың бұзылуы химиялық және сәулелік терапия схемасының өзгеруіне, емдеу нәтижелеріне әсер етуі, өмір сүру сапасын төмендетуі мүмкін.
• *Kang WX., et al. Effects of nutritional intervention in head and neck cancer patients undergoing radiotherapy: A prospective randomized clinical trial. Molecular and Clinical Oncology 5: 279-282, 2016
  **Porporato PE. Understanding cachexia as a canser metabolism syndrome. Oncogenesis (2016), 1-10.

• Ақуыздар организмнің барлық жасушалары мен тіндерінің өміршеңдігі мен белсенділігін қамтамасыз етеді.* **
• Ісік тіні зат алмасуды бұзатын заттар өндіреді. Онкологиялық ауруларға шалдыққан науқаста ақуызға деген қажеттілік шамамен 2 есе жоғары.* ** Бұл қажеттілікті үй тағамымен толтыру әрдайым мүмкін емес.
• Мұндай жағдайда мамандар пациенттерді емдеудің ажырамас компоненті ретінде арнайы тағам қолдануды ұсынады.
• * Arends J. et al. ESPEN guidelines on nutritional in cancer patients. Clinical Nutrition 36 (2017)
  ** Клиникалық тамақтану жөніндегі нұсқаулық/ проф. В.М. Луфттың редакциялығымен. СПб, "Арт-Экспресс", 2016.

• Нутрициялық қолдау – бұл қалыпты табиғи тамақтану мүмкіндігі жоқ пациенттің организмін құрғақ немесе сұйық, пайдалануға дайын нәрлі қоспалар арқылы барлық қажетті нәрлі заттармен қамтамасыз ету процесі.*

Сипингтік тамақтандырудың артықшылықтары:

• Ақуыз бен энергия мөлшері жоғары.
• Мөлшері аз – жүрек айну мен анорексия кезінде ішу оңай болады.
• Зарарсыздандырылған – тамақтануға байланысты жұқпалы асқынулардың дамуының алдын алу.
• Пациенттердегі дәм өзгерісін ескере отырып әзірленген ерекше дәмдер. Жақсы жағады.
• * В.М. Луфт. Клиникалық тамақтандыру жөніндегі нұсқаулық, 2016

• Онкопациенттерде энергия шығыны жиі кездеседі, сондай-ақ гиподан гиперметаболизмге дейінгі зат алмасу белсенділігінің кең ауқымы байқалады. Өйткені метаболизм тек өндіріс қана емес, сонымен бірге энергия шығыны.
• Егер онкологиялық науқаста гиперметаболизм болса, онда теріс энергия теңгерімі пайда болады. Бұл алынған энергия мөлшері тұтынылатын энергия деңгейінен әлдеқайда төмен болатын жағдай. Егер сіз жұмсағаннан аз калория жесеңіз, онда салмағыңыз төмендейді. Демалу кезіндегі энергия шығыны ісік түріне байланысты. Мысалы, асқазан мен тоқ ішек қатерлі ісігі бар науқастарда демалу кезінде энергия шығыны қалыпты болады, ал ұйқы безі мен өкпе қатерлі ісігі бар науқастарда демалу кезінде энергия шығыны жоғары болады.
• Глюкоза тотығуының жоғарылауы, ақуыз алмасуының өзгеруі және липолиз (майлардың ыдырауы) — онкологиялық науқастарда жиі кездесетін метаболикалық бұзылулар. Онкопаценттер глюкоза алмасуының өзгеруіне байланысты энергияны көп мөлшерде тұтынуды қажет етеді.
• Oncotarget, Anju Gangadharan, Sung Eun Choi, Ahmed Hassan, статья «Protein calorie malnutrition, nutritional intervention and personalized cancer care» https://www.oncotarget.com/article/15103/text/, раздел Metabolic alterations, дата обращения 19.10.2020, https://prnt.sc/v2sglb

• Онкологиялық аурумен ауыратын адам организміне қосымша энергия мен қоректік заттар қажет, олар ақуыз, май, көмірсу, дәрумендер мен минералдар. Бұл аурумен күресу үшін қажет.
• Онкопациентте тез дамып келе жатқан ісік тамақпен бірге келетін барлық ақуыз бен энергияны сіңіреді. Өсу үшін ісік өзінің тіндерін, ең алдымен бұлшықеттерін және организмнің энергия ресурстарын пайдаланады. Осының салдарынан онкологиялық ауруларда дене салмағының тез төмендеуі орын алады.
• Ісікке қарсы ем жүргізудегі жетістік пациенттің бастапқы жағдайына тікелей байланысты. Бұл жағдайда жүдеулік маңызды қауіп факторларының бірі, сондай-ақ ауыр асқыну болып табылады.
• Салмақтың төмендеуі агрессивті емдеу әдістеріне байланысты (шұғыл араласу, химиялық және сәулелік терапия). Терапияның жанама әсерлеріне байланысты (жүрек айну, құсу, тәбеттің болмауы, дәмнің өзгеруі, ауыздың шырышты қабығының қабынуы және т.б.) қажетті мөлшерде тамақ ішу пациент үшін қиын сынақ болады.
• Жеткіліксіз тамақтану, салмақтың төмендеуі, ісікке қарсы емдеудің агрессивтілігі иммунитеттің айтарлықтай төмендеуіне әкеледі. Сонымен қатар бұл оңалту уақытын арттырады және емдеу нәтижелеріне теріс әсер етуі мүмкін.
• Химиотерапияның қажетті мөлшері науқастың салмағы мен бойының көрсеткіштеріне байланысты анықталады. Салмақтың төмендеуі химиотерапиялық препараттың мөлшерін азайтуға, емдеуді кешіктіруге немесе тіпті, терапияны тоқтатуға әкелуі мүмкін екенін білу маңызды.
• В.М. Луфт, А.В. Луфт, "Онкологиялық науқастарға нутрициялық қолдау көрсету", Қарқынды терапия хабаршысы, 2008 ж., №2, Нутритивті қолдау.

Анемия – онкологиялық науқастарда жиі кездесетін жанама әсер. Бұл гемоглобин деңгейі қалыптыдан төмен болған кезде пайда болады. Өздеріңіз білетіндей, гемоглобин – бұл қызыл қан денелерінде болатын темірқұрамды ақуыз, олар адам организміне оттегінің берілуіне жауап береді. Гемоглобин деңгейінің төмендеуі әртүрлі себептерге байланысты болуы мүмкін: онкологиялық аурулар немесе оны емдеу, дұрыс тамақтанбау, қан жоғалту, органдардағы ауыр проблемалар немесе тіпті, бірнеше факторлардың үйлесуі салдары.

Анемияның белгілері қандай?

• Жүректің жиі қағуы.
• Ентігу және тез тыныс алу.
• Бас айналу және қатты шаршау.
• Кеуденің ауруы.
• Қол-аяқтың ісінуі, сондай-ақ түсінің өзгеруі.

Бір қарағанда, бұл белгілер өте ауыр болып көрінбесе де, анемия өмір сапасына әсер етуі мүмкін екенін ескерген жөн. Оттегінің жеткіліксіздігі адам өміріне өте қауіпті болуы мүмкін. Егер жүрек проблемалары болса, анемия жүректің жұмысын нашарлатуы мүмкін, өйткені бұл жүректі тезірек жұмыс істеуге мәжбүр етеді.

American Cancer Society, статья Low Red Blood Cell Counts (Anemia), https://www.cancer.org/treatment/treatments-and-side-effects/physical-side-effects/low-blood-counts/anemia.html